ΒΗΜΑ-ΒΗΜΑ ΓΙΑ ΕΝΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΥΓΙΟΥΣ ΕΔΑΦΟΥΣ

Η χρήση των Ενεργών Μικροοργανισμών στη γεωργία ανοίγει νέες διαστάσεις.
Τόσο στις βιολογικές επιχειρήσεις όσο και στη συμβατική γεωργική βιομηχανία. Η τεχνολογία των ΕΜ παρέχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών. Με την εφαρμογή των Ενεργών Μικροοργανισμών στη γεωργία, αναζωογονούνται οι μικροοργανισμοί του εδάφους και παράγεται οργανικό λίπασμα (Bokashi). Με τη διαδικασία της ζύμωσης, δημιουργούνται πολύτιμες ουσίες, όπως π.χ. σακχαρούχες ουσίες, οργανικά οξέα, βιταμίνες, ένζυμα και αντιοξειδωτικές ουσίες. Αυτές οι πολύτιμες βιο-λειτουργικές ουσίες είναι η καλύτερη τροφή για άλλους τους μικροοργανισμούς, οι οποίοι στη συνέχεια τρέφουν τα φυτά.
Με αυτό τον τρόπο οι ΕΜ αυξάνουν την περιεκτικότητα του εδάφους σας σε οργανική ύλη. Είναι μια μεγάλη βοήθεια - ιδίως σε περιοχές όπου υπάρχουν προβλήματα με την αποσύνθεση και την προσβολή από επιβλαβείς οργανισμούς.

Οι Ενεργοί Μικροοργανισμοί δημιουργούν ένα περιβάλλον που καταστέλλει τα παθογόνα μικρόβια και εξουδετερώνει τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Με την εφαρμογή τους, είναι δυνατόν όχι μόνο να καλλιεργηθούν πιο γόνιμα εδάφη με πιο ανθεκτική χλωρίδα και πανίδα, αλλά και να παραχθούν υψηλής ποιότητας τρόφιμα που είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ BOKASHI (EM ΚΟΜΠΟΣΤ)
Ο όρος Bokashi προέρχεται από την Ιαπωνία και σημαίνει «σταδιακή μεταμόρφωση».
Είναι το τελικό προϊόν κομποστοποίησης και ζύμωσης διαφόρων οργανικών αποβλήτων με τη βοήθεια των Ενεργών Μικροοργανισμών.
Το Bokashi ωριμάζει σε αναερόβιες συνθήκες (δεν αερίζεται).

Έχει την ικανότητα να αναγεννά υποβαθμισμένα εδάφη, και να χρησιμεύει ως υπόστρωμα για τους μικροοργανισμούς του εδάφους, προκειμένου να πολλαπλασιάζονται και αυξάνουν την βιολογική δραστηριότητα και δομή του εδάφους και προσφέρουν ζωτικής σημασίας θρεπτικές ουσίες στην ανάπτυξη των φυτών.

Η διαδικασία αυτή παρέχει τρία βασικά πλεονεκτήματα:
1. Η χρήση των Ενεργών Μικροοργανισμών στη κομποστοποίηση εξαλείφει την σήψη στα υλικά που χρησιμοποιούμε. Οι ΕΜ όχι μόνο καταστέλλουν εντελώς τις δυσάρεστες οσμές και τα τοξικά υποπροϊόντα, αλλά παράγουν και βιταμίνες και βιοδραστικές ουσίες.
2. Γίνεται εξοικονόμηση εργασίας: Δεν είναι απαραίτητο να ανακατεύετε συχνά το σωρό των υλικών κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης, γιατί η ζύμωση γίνετε σε αναερόβιες συνθήκες.
3. Οι θρεπτικές ουσίες, και ιδιαίτερα το άζωτο, διατηρούνται στο Bokashi και δεν χάνονται ως αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ BOKASHI (EM COMPOST) ΚΑΙ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
Bokashi (EM compost)
Έχουν υποστεί αναερόβια ζύμωση.
Έτοιμο σε λίγες εβδομάδες
Ωριμάζει σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.
Το ανακάτεμα είναι απαραίτητο μόνο όταν προστίθεται επιπλέον υλικό ή όταν το υλικό μας είναι πολύ ξηρό ή πολύ υγρό.
Έτοιμο μετά από 6-8 εβδομάδες.
Η βλαστική ικανότητα όλων των σπόρων καταστέλλεται από τη ζύμωση.
Δεν απελευθερώνονται οσμές.
Καμία απώλεια των θρεπτικών ουσιών λόγο έλλειψης οξυγόνου.

Αερόβια κομποστοποίηση
Η αερόβια διαδικασία διαρκεί περισσότερο.
Οι οργανικές ουσίες οξειδώνονται, χάρη στην υψηλή ανάπτυξη θερμοκρασίας.
Ένας μεγάλος αριθμός από τα πολύτιμα υλικά χάνονται στην ατμόσφαιρα με το συνεχές ανακάτωμα.
Απαιτεί περισσότερο χρόνο.
Προβλήματα οσμών σε αρκετές πρώτες ύλες, κυρίως στην κοπριά, και κατά τη διάρκεια της ανάδευσης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ BOKASHI
Το Bokashi επιταχύνει την ωρίμανση του κομπόστ και καταστέλλει τη σήψη. Προωθεί επίσης τη μικροβιακή δραστηριότητα στο έδαφος και βελτιώνει τη φυσική, χημική και βιολογική κατάσταση της γης.

Συμβάλει στην αύξηση της απόδοσης και τη βελτίωση της ποιότητας της συγκομιδής
• Προωθείται η γονιμότητα του εδάφους
• Βελτιώνει η ποιότητα του compost.
• Εμπλουτίζεται η βιολογική δραστηριότητα του εδάφους, εμφανίζονται περισσότεροι γεωσκώληκες.
• Βελτιώνεται η ικανότητα συγκράτησης υγρασίας και θρεπτικών συστατικών του εδάφους χάρη στην ταχύτερη αύξηση της θερμοκρασίας της γης, την άνοιξη, η βλάστηση αρχίζει νωρίτερα (το έδαφος με EM αποκτά 3-4 ° C υψηλότερη θερμοκρασία)
• Διεγείρεται η ανάπτυξη των ριζών
• Οι καρποί ωριμάζουν ομοιόμορφα
• Τα φυτά ή / και τα φρούτα περιέχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά και βιοενεργές ουσίες, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, κλπ.
• Τα φρούτα διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στο ράφι.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΤΟΥ BOKASHI (EM ΚΟΜΠΟΣΤ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ

Διαδικασία παραγωγής
1η φάση
Με ΕΜ Active ψεκάζουμε την βιομάζα (κοπριά), που έχουμε συλλέξει. (1,5 lit ΕΜ A/m³).
Μετά τον ψεκασμό αναμειγνύουμε τη βιομάζα (κοπριά) με τα πιο κάτω υλικά:

2η φάση
65% Βιομάζα (κοπριά)
35% Οποιοδήποτε οργανικό υλικό π.χ. (άχυρο, πίτυρα κλαδέματα, φύλλα, στάχτη, τσίπουρα, γκαζόν, βίκο )
5% χώμα
20 κιλά/m3 ορυκτή σκόνη πυριτίου διαμέτρου 0,8mm (ζεόλιθο) προαιρετικά
100lit/m3 Terra preta (επεξεργασμένη καρβουνόσκονη) προαιρετικά
100% Η τελική υγρασία του όλου υλικού δεν πρέπει να είναι > από 35-40%.

Τα πιο πάνω οργανικά υλικά μπορούν να διαφέρουν ανάλογα πάντα με την περιοχή και την παραγωγή. Δεν αποκλείονται ακόμη και τα υπολείμματα της κουζίνας.
Κατά τη διαδικασία του ανακατέματος των υλικών χρησιμοποιούμε 1 λίτρο EM Active /m³, που το διαλύουμε σε τόσο νερό ώστε να πετύχουμε μία υγρασία 35-40%.( μεταξύ 1:10 και 1:100). Λαμβάνουμε πάντα υπόψη την υγρασία των υλικών που θέλουμε να κομποστοποιήσουμε.
Αν τα υλικά είναι πιο υγρά απ ότι θα πρέπει, είναι απαραίτητο να τα ανακατέψουμε προσθέτοντας περισσότερα στεγνά οργανικά, ψεκάζοντας παράλληλα εκ νέου τα νέα υλικά με ΕΜ Α στις αναλογίες 1 λίτρο EM Active /m³.

3. Φάση ζύμωσης
Μόλις ο σωρός αποκτήσει την ιδανική υγρασία περίπου. 35-40%, τον σκεπάζουμε με ένα πλαστικό ώστε να επιτύχουμε την αναερόβια ζύμωση. Στην συνέχεια δεν θα πρέπει πλέον να ανακατέψουμε τα υλικά ή να τα αερίσουμε με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, ο σωρός θα είναι έτοιμος μετά από 6-8 εβδομάδες. Το χειμώνα (σε μεγάλους σωρούς), προκειμένου να ωριμάσει πλήρως το ΕΜ compost η ζύμωση διαρκεί 8-10 εβδομάδες.
Αν διαπιστώσουμε ότι η εσωτερική θερμοκρασία (στο κέντρο του σωρού) πλησιάζει να ξεπεράσει τους 65o C για να μην «σκοτώσουμε» τους ωφέλιμους μικροοργανισμούς, ή όταν προσθέσουμε νέο υλικό θα πρέπει να ανακατέψουμε εκ νέου τα υλικά μας. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής είναι αναγκαίο να ξανά ψεκάσουμε τα ήδη εμπλουτισμένα υλικά μας με 0,1 Lit ΕΜΑ ανά m3 και 1 Lit ΕΜ-Α ανά m3 τα μη επεξεργασμένα υλικά, για να εξασφαλίσουμε την συνέχεια της ζύμωσης.

3. Εφαρμογή του bokashi στην γεωργία
Το καλό Bokashi έχει μια ευχάριστη όξινη οσμή. Το εφαρμόζουμε στην επιφάνεια του εδάφους και στη συνέχεια, το ενσωματώνουμε στο χώμα με τη χρήση καλλιεργητή. Το Bokashi διασπάται μετά από 2-4 εβδομάδες και σχηματίζει ένα έδαφος που είναι εξαιρετικά πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά για τα φυτά στα έδαφος που οργώνουμε.

Λόγω του όξινου pH που έχει το νωπό Bokashi, θα πρέπει να φυτέψετε ή να σπείρετε μετά από 1-2 τουλάχιστον εβδομάδες.

Συνταγή για υψηλής ποιότητος Bokashi (compost).
.
ΥΛΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΟΓΚΟΥ/ ΑΡΑΙΩΣΗΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Στην περίπτωση αυτή διαλύστε ένα μείγμα ΕΜ και μελάσας σε 15 λίτρα νερού ώστε να φτιάξετε αραιό διάλυμα ΕΜ 1:100. Η ποσότητα νερού ποικίλλει ανάλογα με το ποσό ξέρα είναι τα συστατικά και την αναλογία των δόσεων, ωστόσο τα παρακάτω δίνουν μια γενική οδηγία . Περίπου 15 λίτρα νερού σε 150 λίτρα ξηρών υλικών.
1.Πιτουρο ρυζιού 100 100 λίτρα
2.Αλευρι ελαιοκάρπων 25 - ( 50) 25 λίτρα
3. Ιχθυάλευρο 25 - (50 ) 25 λίτρα
4. ΕΜ πυκνό διάλυμα ΕΜ (1 :100) 150 κ.ε.
5. Μελάσα Διάλυμα ΕΜ (1:100) 150 κ.ε.
6. Νερό 15 λίτρα

Παρακάτω ακολουθεί μια γενική περιγραφή των υλικών και της δοσολογίας που απαιτείται για την προετοιμασία του

1) Ανακατέψτε καλά τα ξηρά υλικά ( πίτουρο ρυζιού , αλεύρι ελαιοκάρπων και ιχθυάλευρο) μεταξύ τους .
2) Αραιώστε τη μελάσα σε μικρή ποσότητα ζεστού νερού . Η θερμοκρασία του νερού πρέπει να είναι μεταξύ 40 - 50 0 C. Προσθέστε κρύο νερό για την προετοιμασία αραιωμένου διαλύματος με αναλογία 1:100 ( 1 μέρος μελάσα προς 100 μέρη νερό).
3) Προσθέστε ΕΜ πυκνό στο αραιωμένο διάλυμα μελάσας και νερού ώστε να δημιουργηθεί ένα σύνθετο μείγμα . Η αναλογία του συμπυκνώματος ΕΜ προς το διάλυμα μελάσας / νερού θα πρέπει να είναι 1:100 .
4) Ρίξτε το σύνθετο μείγμα πάνω από το έτοιμο μείγμα ξηρών υλικών (1) και ανακατέψτε τα καλά μεταξύ τους. Η ύφη του μείγματος πρέπει να είναι τέτοια ώστε, αν το ζυμώστε σε σχήμα μπάλας, να θρυμματίζεται με το άγγιγμα. Αν το μείγμα μπορεί να ζυμωθεί σε μπάλα χωρίς να θρυμματίζεται, είναι υπερβολικά υγρό .
5) Ερμητικά σφραγισμένο, το σύνθετο μείγμα που προετοιμάστηκε κατά το τέταρτο βήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για έξη μήνες η και παραπάνω. Αν τοποθετηθεί σε μια μαύρη πλαστική σακούλα και σφραγιστεί καλά, το σύνθετο μείγμα θα υποστεί ζύμωση. Η διαδικασία ζύμωσης διαρκεί περίπου 3-4 ημέρες το καλοκαίρι και 7 ημέρες το χειμώνα .
6) Η ποιότητα του ΕΜ Bokashi κρίνεται με βάση τη μυρωδιά. Η γλυκόξινη οσμή ζύμωσης φανερώνει ένα καλά προετοιμασμένο μείγμα . Η οσμή αποσύνθεσης και σήψης φανερώνει ότι η διαδικασία απέτυχε, γι ‘ αυτό και το μείγμα θα πρέπει να αχριστευθεί . Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία ζύμωσης, το Bokashi μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα η να αποθηκευτεί σ΄ ένα σκοτεινό, στεγνό μέρος χωρίς υγρασία έως ότου χρησιμοποιηθεί .

Παρασκευή ΕΜ BOKASHI με πίτουρο σιταριού

Για την παρασκευή του ΕΜ Bokashi θα χρειαστούμε μια πλαστική λεκάνη προκειμένου να αναμίξουμε τα υλικά.
Για να παρασκευάσουμε 10 κιλά ΕΜ Bokashi, θα χρειαστούμε..

6 - 6,5 κιλά πίτουρο
3 λίτρα νερό
60 ml EM πυκνό
60 ml μελάσα από ζαχαροκάλαμο
2 κουταλιές της σούπας ΕΜ κεραμική σκόνη
2 κουταλιές της σούπας φυσικό θαλασσινό αλάτι
5 κουταλιές της σούπας ζεόλιθο.

Εκτέλεση

Βάζουμε το πίτουρο τον ζεόλιθο και την κεραμική σκόνη στη λεκάνη και τα αναμιγνύουμε.
Σε μια κατσαρόλα βράζουμε 1 λίτρο νερό και προσθέτουμε το αλάτι. Όταν το νερό ζεσταθεί στους 60-80οC ρίχνουμε την μελάσα και αναδεύουμε το νερό μέχρι να διαλυθεί καλά.
Στη συνέχεια ρίχνουμε το υπόλοιπο νερό στην κατσαρόλα, ώστε η τελική θερμοκρασία του νερού να μην είναι μεγαλύτερη από 38-40οC, στη συνέχεια ρίχνουμε το ΕΜ πυκνό. Ανακατεύουμε καλά και μετά ρίχνουμε σταδιακά το μίγμα στη λεκάνη.
Ανακατεύουμε (με τα χέρια) μέχρις ότου το υλικό μας να υγρανθεί ομοιόμορφα παντού.
Το συσκευάζουμε σε ένα πλαστικό δοχείο το οποίο να κλείνει αεροστεγώς, βάζοντας λίγο-λίγο κατά στρώσεις και συμπιέζοντας το μέχρι να γεμίσει εντελώς και να είμαστε σίγουροι πως δεν έχει μείνει μέσα αέρας.
Τοποθετούμε το δοχείο σε σκοτεινό και δροσερό μέρος και μετά από 2 βδομάδες είναι έτοιμο για χρήση, ενώ όσο περνά ο καιρός, τόσο περισσότερο ωριμάζει και τόσο καλύτερο γίνεται.

Το BOKASHI αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί:
1. στον κήπο, και στην γεωργία, ως βελτιωτικό εδάφους.
2. Στην κτηνοτροφία, πτηνοτροφία, ιχθυοτροφία, στα κατοικίδια, κτλ, σαν συμπλήρωμα διατροφής για τα ζώα, τα πουλιά, τα ψάρια κλπ.
3. Στην κομποστοποίηση, επιταχύνει την ζύμωση, εξουδετερώνει τις δυσάρεστες οσμές και εμπλουτίζει το τελικό οργανικό compost με θρεπτικές ουσίες
4. Επίσης, μπορεί να απλωθεί σαν στρωσίδι στους κοιτώνες των ζώων μαζί με πριονίδια, άχυρο κλπ.
5. Από τη στιγμή που θα ανοίξουμε το δοχείο σε 4-5 μήνες πρέπει να το καταναλώσουμε.

Πρόσθετες πληροφορίες:

Η εφαρμογή του στο έδαφος σε μεγάλες εκτάσεις γίνεται απλά με άπλωμα και ενσωμάτωση με ελαφριά επιφανειακή φρέζα ή τσάπισμα.

Στον κήπο, σκάβουμε αυλάκια ή λάκκους, αναλόγως του τι θα φυτέψουμε, το απλώνουμε μέσα και σκεπάζουμε με χώμα.

Σε γλάστρες, ανθώνες κλπ, πρώτα τοποθετούμε χώμα στον πάτο, ακολούθως το bokashi και σκεπάζουμε με χώμα.

Κατά την τοποθέτηση του μπορούμε να το ψεκάσουμε και πάλι με διάλυμα ΕΜ με νερό και να προσθέσουμε ΕΜ βοκάσι από πίτουρο, και ΕΜ κεραμική σκόνη ή ζεόλιθο για περαιτέρω εμπλουτισμό.

Λόγω του ότι, το ΕΜ Bokashi έχει «όξινο χαρακτήρα», δεν θα πρέπει να έρθει σε απευθείας επαφή με το ριζικό σύστημα των φυτών ή των σπόρων.

Η σπορά, καλύτερα να γίνεται 2 βδομάδες μετά την ενσωμάτωση του στο έδαφος.

Η μεταφύτευση έτοιμων φυτών ή δενδρυλλίων, σε λάκκους, ή γλάστρες, μπορεί να γίνει αμέσως, με την επισήμανση ότι θα υπάρχει κάποια ποσότητα από χώμα ή έτοιμο φυτόχωμα, ούτως ώστε μέχρι να αναπτυχθεί το ριζικό τους σύστημα και να φτάσει στο βάθος που τοποθετήθηκε το bokashi , αυτό να έχει ήδη διασπαστεί